ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΤΟΥ ΟΡΙΟΝΤΑ  ,ΠΑΛΙΟΧΩΡΑ 23 / 8 / 2018 

Του Σωκήρη Λυσίκατου καθηγητή Πανεπιστημίου …

Σήμερα στον ιερό και Μαρτυρικό  αυτόν τόπο γιορτάζουμε τα (Νιάμερα ) της Παναγίας . Ο τόπος αυτός είναι ιερός διότι  εδώ ήταν το αγίασμα το Α Γ Ι Ο Ν Ε Ρ Ι  του Ορειόντα , όπως το τραγούδησε με τους ύμνους του ο αείμνηστος Παπαλίας και κτήτορας του ταπεινού αυτού ναού της Δέσποινας του Ορειόντα . Παράλληλα είναι μαρτυρικός , διότι ποτίστηκε με άφθονο Τσακώνικο αίμα . 

Κατά τα έτη 1215 – 1260 , οι Τσάκωνες ήταν σε διαρκή επανάσταση κατά  τών σταυροφόρων ή´ μάλλον έωσφόρων . Το ( χρονικό του Μωρέως ) μιλάει γιαυτο την καταστροφή της Παλιόχωρας και της 

Τσακωνιάς . Την Τσακωνίαν εκούρσεψαν , (λεηλάτεψαν ) κούρσον  μεγάλος εποίκαν ( έκαναν ) τον τόπον ερημώσαν . 

Ένα ποίημα του μακαριστού Παπαλία έλεγε . 

Παλιόχωρα μι χώρα δοξαστά, ωραία μι πατρίδα 

Κουρνιαχτέ  ντε εμποίκαϊ οι Φράτζοι Σταυροφόροι . 

Σήμερα γιορτάζουμε την (απόδοση) της Κοιμήσεως  εννιά μέρες μετά την Κοίμηση της Παναγίας Τα γράμματα είναι τα ίδια ακριβώς . 

Πως έγινε η κοίμησις ; Τρεις ημέρες πρίν άγγελοι πληροφόρησαν την Παναγία ότι θα την πάρει ο Υιός της και Θεός . Εχάρηκε πολύ ,  τακτοποίησε το σπίτι της , προσευχήθηκε για όλο το κόσμο, μοίρασε ότι είχε στις φίλες της και παρακάλεσε να έρθουν οι Απόστολοι που ήταν πολύ μακρυά κηρύττωντας και είπε το εξαποστειλάριο . 

………(Απόστολοι εκ περάτων συναθροισθέντες ενθάδε , Γεσθημανή τω χωρίω , κηδεύσατε μου το σώμα και συ Υιέ και Θεέ μου παράλαβε μου το πνεύμα ……) Και όντως οι Απόστολοι , θαυματουργικώς αιθερίων με σύννεφα ήλθαν και σήκωσαν το νεκροκρέββατον της . 

Ποιός τους ειδοποίησε , το  Άγιο Πνεύμα . Αυτά είναι πραγματικότητα όσο και αν τα θεωρούμε απίστευτα ! Στην εικόνα της Κοιμήσεως βλέπουμε τους Αποστόλους να κρατάνε το φέρετρο  και πίσω βλέπουμε τον  Χριστό να κρατάει στα χέρια του ένα μικρό κοριτσάκι . 

( κα συ Υιε και Θεέ μου παράλαβε μου το πνεύμα ) . 

Κατά την διδασκαλία της εκκλησίας μας όταν η ψυχή μας αποχωρίζεται το σώμα , περνάει από ένα (δικαστήριο ) από τα (Τελώνια ) από την μια μεριά είναι οι Άγγελοι που αναφέρουν όλα τα καλά , που είχε κάνει ο άνθρωπος και από την άλλη οι δαίμονες που ανέφεραν όλα τα αμαρτήματα . Αν τα καλά είναι πιο πολλά , οι άγγελοι μεταφέρουν την ψυχή ενώπιον του Χριστού όπου αναμένει την τελική κρίση , κατά την Δευτέρα παρουσία , διαφορετικά οι δαίμονες τη μεταφέρουν στην κόλαση . Από την κρίση αυτη περνούν όλες οι ψυχές ακόμη και των μεγαλυτέρων Αγίων , εκτός της Παναγίας που δεν είχε κάνει καμία αμαρτία . Οι Άγγελοι βλέποντας την ψυχή της Παναγίας να ανεβαίνει στους ουρανούς τα έχασαν : 

Άγγελοι την άνοδον της Παρθένου ορώντες  εξεπλήτωντο . 

Η Παναγία είναι βοηθός μας και για την δική μας κρίση  άμα πεθάνουμε . Στο  ΑΠΟΔΕΙΠΝΟ , την προσευχή μετά το βραδυά φαγητό , σε μια ευχή προς την Παναγία λέμε  ….. Άσπιλε ,αμόλυντε….

την παρακαλούμε  από τώρα που ζούμε να μας βοηθήσει στο τρομερό κριτήριο της ψυχής  μας  . Και εν τω καιρώ της εξόδου μου( θανάτου ) την αθλίαν μου ψυχή περιέπουσα = φροντίζουσα

Και τας σκοτεινάς όψεις  των πονηρών δαιμόνων πόρων αυτή απελαύνουσα = διόχνωντας την μακρυά  από αυτήν . 

Αυτά τα λόγια ας είναι και ένα μνημόσυνο για τον μακαριστό Παπαλία ψαρρολόγο , στον μπάρμπα Στάθη Συκιώτη που έφτειαξε τον ωραίο αυτό δρόμο , αλλά και όσους σκοτώθηκαν από τους Σταυροφόρους 

( εωσφόρους ) και τους Τούρκους  στην Παλιόχωρα . Και τον ηρωικό Πραστό , αλλά ας είναι και ένα μνημόσυνο των προγόνων μας  που εργάσθηκαν σκληρά σε αυτά τα άγονα και ιερά χώματα για να μας αναθρέψουν .

… ΑΙΩΝΙΑ Η ΜΝΗΜΗ ΑΥΤΩΝ …