ΕΜΕ ΝΙΟΥΝΤΕ ΤΣΑΚΩΝΙΚΑ

Τσακώνικα με τον Πάνο

 

…………ΕΜΕ ΝΙΟΥΝΤΕ ΤΣΑΚΩΝΙΚΑ………..

Τίτιντα τσαι Πέφτα 18–19 του Αγούστου 2021: Α Τσακωνοπαρέα 

Τα ούσματα#1 ταρ Ελένη Μάνου 

11Από του μισαμεζίου ταν Τσουρακά, έμε έχουντε τα ούσματα, τουρ ετοιμασίλε για να στολίσουμε τα νύιθη τσαί το γαμπρέ, τον καθερένα τθαν τσέα σι. Του παλαιοί χρόνου α νύιθη έκι φορούα τον τζουμπέ σι. Ακόνη τσαί νία κατουτέρα έκι κουνίντα από νιά αρχογγίσα το ατιλάζι, βραχάνι από μεταξωτό ατιλάζι ντζανταφυλλί, για να γκιουθή νύιθη. Ν’ήγκιαει έχουντε σε καλέ αν έκι τυχαίντα να νι κουνίτσωι για στεφάνι. Α νύιθη νάμου ένι κασημένα σε νια καρέγκλα ίκχα τθαν ποϊδία σι ένα ασημένιου κιάτε με ύο τσαί λαλούιδα. Οι θιλενάδε σι, νία από πάσα μερία, ίσα τσαί σhοβά, είνι πρέχουντε του πρεξούδε σι. Πρώτε ένι παρίου ο αφέγγη σι, με ένα ασημένιου παρά τθαν χέρα, να νι ευτσηθή. Ένι βρέχου τον παρά τάσου τθο ύο τσαί ένι σταυρούκχου τα τσουφά σι. Θα ξεζίσει τον παρά τάσου τθο κιάτε τσαί θα νι ευτσηθή, θιού νι σταυρουτά. Αράδα θα ευτσηθή, α Μάτη σι, τ’ αφούτσια σι, οι συντζενήδε τσαί οι καλεστοί όλοι με τα ασημούματά σου. Α τσία Βασίλαινα με τουρ άλλοι γουναίτσε είνι τραγουϊδούντε: 

_Για φέρτε το χρυσό θρονί και τ’αργυρό λεγένι,

να λούσουμε τη νιόνυφη, την πρώτη αρχοντοπούλα,

οπούναι από μικρή σειριά κι από μεγάλο σόι.

_Ευκήσου με, πατέρα μου, τώρα στα λούσματα μου…

_Με την ευκή μου, κόρη μου, να ζήσεις, να γεράσεις 

να κάνεις χρόνους εκατό και να τους απεράσεις, 

να κάνεις τους εννιά τους γιούς,

τη μια την θυγατέρα …

Του παλαιοί χρόνου τθον Πραστέ ήγκιαει χτενίζουντε τα νύιθη ποίντε ένα σταυρέ τάνου τθα τσουφά σι. Ήγκιαει αζίκχουντε νιά λόιδα, λίγοι τζίχε από ταν ίσα μερία τα τσουφαλή  τσαί ν’ήγκιαει έγγουντε από σhοβά τσαί το ενάγκιε,  νία λόιδα από σhoβά ίσα.

Κα αργακινά θιλενάδε τσαί θίλοι μι, ένι έγγα να ’ράου τσ’ ένι γινούμενε τθαν τσέα του γαμπρού. 

Έμε νιούντε ΤΣΑΚΩΝΙΚΑ.

ΜΙΛΑΜΕ ΤΣΑΚΩΝΙΚΑ 

Τα λούσματα#1 της Ελένης Μάνου 

Το απόγευμα της Κυριακής, έχουμε τα λούσματα, τις ετοιμασίες για να στολίσουμε τη νύφη και το γαμπρό, τον καθένα στο σπίτι του. Τα παλαιά χρόνια η νύφη φορούσε τον τζουμπέ της. Ακόμη και μια φτωχή ζητούσε από μια αρχόντισσα το ατλάζι, φουστάνι από μεταξωτό ατλάζι τριανταφυλλί, για να ντυθεί νύφη. Το είχαν σε καλό αν τύχαινε να το ζητήσουν για γάμο. Η νύφη μας  κάθεται σε μία καρέκλα κρατώντας  στην ποδιά της ένα ασημένιο πιάτο με νερό και λουλούδια. Οι φιλενάδες της, μια από κάθε μεριά, δεξιά και αριστερά, πλέκουν τις πλεξίδες της. Πρώτος έρχεται ο πατέρας της με ένα ασημένιο κέρμα στο χέρι, να της ευχηθεί. Βρέχει το κέρμα μέσα στο νερό και σταυρώνει το κεφάλι της. Θα ρίξει το κέρμα μέσα στο πιάτο και θα την ευχηθεί, φιλώντας την σταυρωτά. Στη σειρά θα ευχηθεί , η μάνα της, τ’ αδέλφια της, οι συγγενείς και οι  καλεσμένοι  όλοι με τα ασημώματα τους. Η θεία Βασίλαινα με τις άλλες γυναίκες τραγουδούν: 

_Για φέρτε το χρυσό θρονί και τ’αργυρό λεγένι,

να λούσουμε τη νιόνυφη, την πρώτη αρχοντοπούλα,

οπούναι από μικρή σειριά κι από μεγάλο σόι.

_Ευκήσουμε, πατέρα μου, τώρα στα λούσματα μου…

_Με την ευκή μου, κόρη μου, να ζήσεις να γεράσεις 

να κάνεις χρόνους εκατό και να τους απεράσεις, 

να κάνεις τους εννιά τους γιούς,

τη μια την θυγατέρα …

Τα παλαιά χρόνια στον Πραστό χτένιζαν τη νύφη κάνοντας ένα σταυρό πάνω στο κεφάλι της. Έπαιρναν μια τούφα, λίγες τρίχες από την δεξιά μεριά του κεφαλιού και την πήγαιναν από αριστερά και το αντίθετο,  μιά τούφα από αριστερά δεξιά.

Καλό βράδυ φίλες και φίλοι, πάω να ιδώ τί γίνεται στο σπίτι του  γαμπρού. 

ΜΙΛΑΜΕ ΤΣΑΚΩΝΙΚΑ